Το βιβλίο «Διαυγές Κενό Κεφάλι» είναι μέρος μιας μεγαλύτερης διαδικασίας, είναι μια χαραμάδα που ανοίγει στην ζωή της συγγραφέως. Μέσα από την χαραμάδα διαφαίνεται η νόσος της οικογένειας και το βιβλίο είναι η ακτινογραφία των επιπτώσεων αυτής της νόσου , για την οποία κανένα μέλος της οικογένειας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί.

Τα λογοτεχνικά βιβλία έχουν αρχή μέση τέλος . Αυτό το βιβλίο όσες φορές και εάν γραφεί και διαβαστεί θα παραμείνει ένα βιβλίο ανολοκλήρωτο. Η συγγραφέας μέσα από γραφή φαινομενικά χωρίς δομή αναγνωρίζει το πόσο δύσκολο είναι για το κάθε μέλος της οικογένειας ξεχωριστά να ορίσει και να αναδείξει την δύναμή του εφόσον από την αρχή της γέννησης του έχει υποστεί θραυσματοποίηση του εαυτού σε πολλά κομμάτια. Κάθε μέλος της οικογένειας είναι σαν ένα αρχαίο αγγείο που στην ανασκαφή βρέθηκαν μόνο κομμάτια του. Σε αυτήν την ιστορία τα κομμάτια χρειάζονται φροντίδα και όχι το ολόκληρο. Το κεντρικό υποκείμενο ,η μέλια, αναγνωρίζει τα θραύσματα που της έχουν διαμορφώσει την φωνή της. Μια φωνή που σπάει σε κομμάτια και για να μπορέσει να ακουστεί δημιουργεί άλλα υποκείμενα, τον Χριστόφορο, τον x., την μαμά, τον μπαμπά, τον Μίλτο, την Μία.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ηριδανός.

[learn_more caption=”Αποσπάσματα από την παρουσίαση της αντιπρύτανη Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγήτρια εγκληματολογίας Βάσω Αρτινοπούλου.”]  

1………………Η οικογένεια έτσι όπως περιγράφεται μέσα από τη βιωματική προσέγγιση ενός κύριου υποκειμένου του βιβλίου, της μέλια, παρότι υπακούει σε κοινωνικά προκαθορισμένους ρόλους, όπως του πατέρα , της μητέρας και του παιδιού, ωστόσο δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις αναμονές του παιδιού, μέσα από το δικό του κόσμο, μέσα από τη δική του οπτική.. Η αυτονομία των υποκειμένων είναι ταυτόχρονα η διαπίστωση και το ζητούμενο, σε ένα πλέγμα ενδοοικογενειακών σχέσεων όπου το βίωμα και η υποκειμενικότητα λειτουργεί ως ένας παραμορφωτικός καθρέφτης που μεγεθύνει και παραλλάσει την όποια πραγματικότητα. Ετσι, η μόνη αλήθεια που προκύπτει από την αφήγηση των υποκειμένων, είναι η βιωματική αλήθεια, οι προσλαμβάνουσες, οι υποκειμενικές ερμηνείες, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο ώριμες στο χρόνο, τη σκέψη και την επεξεργασία. Τα συναισθήματα των υποκειμένων της οικογένειας υποτάσσονται στην ιδιόμορφη λογική του παιδιού, της μέλιας, μιας λογικής –για τους άλλους ακατανόητη, για την ίδια όμως πραγματική. Τα πρόσωπα και οι ρόλοι του πατέρα και της μητέρας είναι ταυτόχρονα υπαρκτοί και ανύπαρκτοι, παρόντες και απόντες, σαφείς και παράλληλα συγκεχυμένοι, αντανακλώντας τα ερωτήματα και τις αμφιθυμίες της μέλιας. Σε αυτό το πλαίσιο, η συγγραφέας σκοπίμως γράφει το όνομα της μέλιας με μικρό μ, υποδηλώνοντας τη μη αυτονομία του υποκειμένου στο πλέγμα των σχέσεων εξάρτησης ή με άλλα λόγια την ανάγκη για αυτονόμηση του Εγώ, προκειμένου να κάνει την προσωπικότητά της διακριτή απέναντι στους άλλους. Μήπως κάπως έτσι δεν είναι τα πράγματα και οι καταστάσεις στην ελληνική οικογένεια; Μήπως η ψυχολογική βία και οι πάσης φύσεως καταναγκασμοί δεν οδηγούν σε έναν ιδιόμορφο ευνουχισμό της προσωπικότητας των παιδιών, των νέων ανθρώπων γύρω μας.. Πείτε μου ότι κάνω λάθος.. Ετσι, η μέλια με μικρό μ, ψάχνει την ταυτότητά της, ψάχνει τους τρόπους μέσα από τους οποίους το μ από μικρό θα γίνει κεφαλαίο…………………[/learn_more]

[box] 2……………….το Διαυγές Κενό Κεφάλι προκαλεί ερωτήματα και προδιαθέτει σε πολλές και συχνά αυθαίρετες ερμηνείες όχι μόνο σε κάθε αναγνώστη, αλλά και σε κάθε ανάγνωση του κειμένου από τον ίδιο αναγνώστη………………….[/box]

3. ………..Εδώ, το ασυνείδητο είναι το Διαυγές, με την έννοια ότι η αλήθεια μας κρύβεται στο ασυνείδητο. Παραμένει εκεί, κρυστάλλινη, διαυγής, πραγματική, ειλικρινής. Το παιδί βλέπει, διακρίνει και ομολογεί τις αλήθειες αυτές. Το Κενό και η έλλειψη εγκεφάλου με την οποία παίζει η συγγραφέας είναι το εγώ. Φαίνεται σαν το Εγώ της να είναι απόν, κενό, αφανές. Ο λόγος της κενός, η παρουσία της απούσα.

Η ανάγκη προκύπτει ξεκάθαρη και διττή: αφενός να δηλώσει το κενό εγώ, και αφετέρου να μιλήσει γι αυτό μέσα από τις βαθύτερες, τις εσωτερικές της αλήθειες. Η βαθύτερη ανάγκη επικοινωνίας πρώτιστα με τον ίδιο της τον εαυτό και στη συνέχεια με τους γύρω της, προκύπτει αβίαστα και αναμφισβήτητα. Αυτή η ανάγκη επικοινωνίας και δια-λόγου αποκαλύπτει ταυτόχρονα και το βίωμα της μακρόχρονης έλλειψης επικοινωνίας. Μου λείπει κάτι, αναγνωρίζω την ανάγκη, ικανοποιώ την ανάγκη και αναμένω τα αποτελέσματα της ικανοποίησης… Κάπως έτσι απλά και παραστατικά διαγράφεται ο κύκλος και νοηματοδοτείται η δημιουργική γραφή της Μαρίας Τσαρούχα……

4….…….. Η τέχνη της υποκριτικής την οποία η Μαρία θεραπεύει για πολλά χρόνια και με εξαιρετικά αποτελέσματα, η συγγραφή, η ανάδειξη των ρόλων και των δρώντων υποκειμένων, συνέβαλαν κατά τη γνώμη στο να ξεδιπλώσει τη γραφή της πέρα από τύπους και στεγανά, πέρα από τους καταναγκασμούς των οριοθετήσεων και των συμβιβασμών ……

5.………. Η δημιουργική γραφή της Μαρίας Τσαρούχα απελευθέρωσε τον εαυτό της και το ταλέντο της. Η υποκριτική της παιδεία συνέβαλε σε αυτό τα μέγιστα….ωστόσο μέσα από τη δημιουργική γραφή, ανέδειξε ταυτόχρονα τον συγγραφέα, τους ρόλους, τους ηθοποιούς, αλλά και το σκηνοθέτη της παράστασης. Και όπως κάθε παράσταση όταν παίζεται είναι μοναδική ως προς τη δυναμική της και σε αυτό που αφήνει στο τέλος, έτσι και το Διαυγές Κενό Κεφάλι είναι μοναδικό σε κάθε ανάγνωση, σε κάθε αναγνώστη, και ανοιχτό σε κάθε ερμηνεία…….